DOE DE TEST!

Het nut van laagcalorische zoetstoffen bij gewichtsbeheersing

Op basis van de huidige wetenschappelijke inzichten kunnen laagcalorische zoetstoffen een hulpmiddel zijn voor personen die actief bezig zijn met afvallen of het op peil houden van hun gewicht.

Het debat over het belang van laagcalorische zoetstoffen bij gewichtsbeheersing loopt al bijna dertig jaar. Sommige observatiestudies zaaiden verwarring, in de zin dat ze een beperkt positief verband meldden tussen het gebruik van laagcalorische zoetstoffen en corpulentie (lichte gewichtstoename). Zo stonden onlangs in de pers nog koppen te lezen als ‘Zoetstoffen doen verdikken’, een boodschap die werd geëxtrapoleerd uit een observatiestudie (1) die op geen enkele manier een oorzakelijk verband aantoonde. Dat laagcalorische zoetstoffen meer worden geconsumeerd door personen met diabetes en/of overgewicht, is niet verrassend en betekent al helemaal niet dat die zoetstoffen diabetes zouden veroorzaken of zouden doen verdikken!

Gerandomiseerd onderzoek met controlegroep: het beste bewijs

De studies met de grootste wetenschappelijke relevantie zijn de zogenaamde gerandomiseerde onderzoeken met controlegroep, waarbij twee groepen die vergelijkbaar zijn voor diverse variabelen (leeftijd, geslacht, gewicht …) twee verschillende interventies krijgen: bijvoorbeeld een controlegroep en een groep waarvoor de suikers worden vervangen door laagcalorische zoetstoffen. In 2016 maakte een eerste wetenschappelijke review de balans op van alle beschikbare gegevens, en houdt daarbij rekening met de observatiestudies EN de gerandomiseerde onderzoeken met controlegroep (2). De auteurs legden uit dat die gerandomiseerde onderzoeken met controlegroep op coherente wijze in het voordeel spreken van de laagcalorische zoetstoffen. De studie wees erop dat een simpel gedragsengagement door de personen die hun gewicht onder controle proberen te houden (zoals het vervangen van suiker door laagcalorische zoetstoffen), een voldoende sterk signaal is om elk mechanisme te overwinnen dat zou kunnen optreden en een energie-inname en gewichtstoename in de hand zou kunnen werken.

In 2020 hebben twee systematische studies (3) (4) bevestigd dat het vervangen van suiker door zoetstoffen gewichtsverlies met zich meebrengt. En het blijkt dat het effect nog groter is bij personen met overgewicht of obesitas.

In 2022 bevestigt een uitgebreide review van de gerandomiseerde klinische tests dat het vervangen van suikerhoudende dranken door lightdranken een (bescheiden, maar significant) effect heeft op het gewicht en de vetmassa (5).

Met andere woorden, al zijn laagcalorische zoetstoffen geen wondermiddel om te vermageren, ze kunnen wel degelijk nuttig blijken bij het actief beheersen van het lichaamsgewicht.

Referenties :
  1. Azad MB et al. JAMA Pediatr. Published online Mat 09, 2016.
  2. Peters JC, Becl J. Low Calorie Sweetener (LCS) use and energy balance. Physiol Behav. 2016 Apr 7. pii: S0031-9384(16)30111-1.
  3. Laviada-Molina H et al. Obesity Reviews 2020; 1-13. 
  4. Rogers PJ, Appleton KM. Int J Obes 2020
  5. JAMA Network Open. 2022;5(3):e222092. doi:10.1001/jamanetworkopen.2022.2092

Vragen over diabetes? Is een gezond gewicht een uitdaging? Of gewoon op zoek naar inspiratie om minder suiker te consumeren?