Vaak hebben we de neiging om aan te nemen dat levensmiddelen die we lekker vinden, de overconsumptie van energie bevorderen, en dus overgewicht en zwaarlijvigheid in de hand werken. Die overtuiging vloeit vooral voort uit onderzoek bij knaagdieren met een zogenaamd ‘cafetariadieet’, waarbij de dieren voedingsproducten te eten krijgen die veel vetten, suikers en zout bevatten en lekker van smaak zijn (1). Maar is die overconsumptie, die de diertjes zwaarlijvig maakt, echt wel toe te schrijven aan smaakvoorkeuren? Nee, zo blijkt uit een onderzoek uitgevoerd bij muizen door vorsers van het Monell Center (Philadelphia), een gerenommeerde onafhankelijke onderzoeksinstelling zonder winstoogmerk gespecialiseerd in het bestuderen van de smaak- en geurzin en hun rol op onze gezondheid (2).
Een zoete smaak is lekker, maar zet niet aan tot meer eten
“De meeste mensen denken dat lekkere voedingswaren zwaarlijvigheid veroorzaken, maar dat is niet zo. De lekkere smaak is wel bepalend voor wat we kiezen op ons bord, maar niet voor de hoeveelheid die we op lange termijn consumeren”, zegt Michael Tordoff, fysiologisch psycholoog bij Monell en verantwoordelijke voor deze nieuwe studie. In een eerste fase stelden de onderzoekers vast dat de dieren hun gebruikelijke voedsel verkozen als daaraan een zoete of vette smaak was toegevoegd, zelfs zonder extra nutritieve inbreng. De zoete smaak werd verkregen met laagcalorische zoetstoffen (sucralose) en de vette smaak/textuur met een minerale olie zonder calorieën.
Vervolgens gaven de onderzoekers 6 weken lang 3 andere groepen dieren standaardvoedsel (SV), SV met zoetstoffen (sucralose) of SV met minerale olie. Het voedsel verschilde dus uitsluitend qua smaak, niet qua caloriegehalte. De resultaten werden gepubliceerd in het tijdschrift Physiology & Behavior en tonen aan dat de dieren wel een voorkeur hebben voor zoet en/of vet voedsel, maar daarom nog niet meer gaan eten, niet aankomen en niet vetter zijn dan de dieren die SV kregen. Michael Tordoff licht toe: “Hoewel we de muizen lekker eten voorschotelden, zijn ze niet overmatig aangekomen. Het zou dus mogelijk moeten zijn om voedingsproducten te maken die tegelijk gezond en lekker zijn.” Uiteraard heeft dergelijk onderzoek bij dieren niet hetzelfde gewicht als studies bij de mens. Er moet dan ook de nodige voorzichtigheid worden ingebouwd bij het trekken van conclusies.