Hoe ontstaat zwangerschapsdiabetes?
Zwangerschapsdiabetes of diabetes gravidarum ontstaat door een hormonale uitlokking tijdens de zwangerschap. De hormonale huishouding komt uit balans, legt diëtist Michaël Sels uit, waardoor het lichaam de suikers uit onze voeding niet meer op een optimale manier kan verwerken. De bloedsuikerspiegel (of glycemie) gaat hierdoor stijgen wat gevaarlijk is voor moeder en baby. Het kan onder andere het geboortegewicht van de baby beïnvloeden, vervolgt Michaël Sels, het gewicht kan te snel stijgen wat de bevalling kan bemoeilijken.
Of je het ontwikkelt hangt af van verschillende factoren, zoals een voorgeschiedenis van diabetes in de familie maar ook overgewicht of obesitas bij de vrouw vóór de zwangerschap is een uitlokkende factor, zegt Michaël Sels. Omdat het gevaarlijk kan zijn voor de moeder en het ongeboren kind, toch vaak zonder symptomen verloopt, zal in België elke vrouw tijdens de zwangerschap getest worden via de zogenaamde glucosetolerantietest.
Na het drinken van een drank met een geijkte hoeveelheid glucose wordt nagegaan hoe het lichaam reageert door het meten van de bloedsuikerspiegel of bloedglucose (de hoeveelheid glucose, suiker, in het bloed). Wordt er diabetes vastgesteld? Met een goede opvolging van gezondheidsprofessionals en advies van de diëtist vermijd je alle risico’s! Na de bevalling verdwijnt de hormonale disbalans, toch heeft de moeder nadien een verhoogd risico op het ontwikkelen van diabetes type 2, zegt Michaël Sels.
Lees ook: Zwangerschapsdiabetes bij 1 op 7 geboortes
Wat kan je eraan doen?
Bij de diagnose is het essentieel de bloedglucosewaarde in balans te krijgen en te houden, vertelt Michaël Sels. Dit doen we in eerste instantie doormiddel van een aangepast voedingspatroon, om het gebruik van geneesmiddelen (bijvoorbeeld insuline) te vermijden. Het zijn voornamelijk de suikers in de voeding die voldoende aandacht moeten krijgen.
Michaël Sels wijst daarbij op het belang van koolhydraten tijdens de zwangerschap. Alle koolhydraten mijden is niet nodig! Het is het type koolhydraten dat belangrijk is. De voorkeur moet gaan naar complexe koolhydraten (aardappelen, granen…), deze worden trager opgenomen waardoor er geen piek ontstaat van glucose in het bloed. Daarnaast mogen voedingsmiddelen zoals melk en melkproducten (yoghurt of kaas), groenten en fruit niet ontbreken in het dieet. Ook vezels zijn een belangrijke troef, vervolgt Michaël Sels. Vezelrijke voeding (ongeraffineerde graanproducten zoals brood, peulvruchten, groenten en fruit), net zoals eiwitten (bijvoorbeeld uit vlees en vis), vertragen de maaglediging en dus de opname van suikers uit de voeding. Vezels zijn elke dag belangrijk en mogen niet ontbreken binnen een aangepast voedingspatroon, aldus Michaël Sels.
Zoetstoffen tijdens de zwangerschap?
Het is de dagelijkse inname van snelle en toegevoegde suikers die beperkt moeten worden, zoals suiker dat je op tafel zet, maar ook honing of siroop. In dit geval bieden zoetstoffen hulp! Dankzij het gebruik ervan van kan je alsnog voeding met een zoete smaak eten zonder de bloedglucosewaarde sterk te doen stijgen. Daarnaast leveren ze een verwaarloosbare hoeveelheid calorieën, wat van pas kan komen voor vrouwen met overgewicht of obesitas die een gecontroleerde gewichtstoename moeten hebben tijdens de zwangerschap.
Zijn ze dan veilig voor moeder en baby? Ze zijn zeker veilig als per dag bovengrens niet wordt overschreden. Een halve liter light frisdrank per dag is veilig voor beide, geeft Michaël Sels aan, of alle equivalente hoeveelheden zoetstoffen. Een frisse zelfgemaakte mocktail drinken, twee sneden cake met een bepaalde zoetstof of een light product eten kan gerust indien je zwanger bent. Elke soort zoetstof dat beschikbaar is op de markt werd onderzocht en goedgekeurd, ze kunnen dus allemaal gebruikt worden tijdens de zwangerschap. Kies het voedingsmiddel dat je het lekkerste vindt of maak je recept met een zoetstof naar keuze.
Meer informatie over het effect van laagcalorische zoetstoffen op de bloedsuikerspiegel
