Suiker of suikers … Wat is het nu?
Met ‘suiker’ verwijzen we naar een heel specifieke suiker: sacharose of sucrose. Maar er bestaan nog andere suikers: glucose, fructose, lactose … Ze hebben niet allemaal dezelfde zoetkracht (intensiteit van de zoete smaak), maar wel dezelfde energiewaarde, namelijk 4 kcal per gram. Maar waar gaat deze energie uit suikers naartoe? Verschillende trajecten zijn mogelijk.
Wat worden suikers in het lichaam?
Suikers moeten net als de andere koolhydraten (bv. zetmeel) worden omgezet in enkelvoudige suikers om door de darmwand te kunnen. Na de vertering blijft er dus vooral glucose over, maar ook wat fructose en eventueel galactose als je lactose (melksuiker) hebt gegeten. Fructose en galactose worden vervolgens door de lever omgezet in glucose. Dit is de enige suiker die in het bloed terechtkomt en een belangrijke brandstof voor de spieren en de hersenen. Maar ons lichaam gebruikt die brandstof enkel als het energie nodig heeft … Zo niet, wordt de glucose opgeslagen.
Lees ook: Een zoete smaak, zin in zoet: wat is het verschil?
Waarom maakt ons lichaam vet van suiker?
Na de consumptie van koolhydraten (suiker, zetmeelhoudende producten …) stijgt het glucosegehalte in ons bloed. Een klein deeltje van die glucose wordt gebruikt voor onze onmiddellijke behoeften aan energie (we verbruiken 24/24 energie, ook als we slapen!). Ons lichaam benut de grootste hoeveelheden glucose bij fysieke inspanningen. Maar alles wat we niet meteen gebruiken, wordt opgeslagen.
Ons lichaam legt twee soorten reserves aan op basis van glucose:
- De suiker wordt omgezet in het meervoudig koolhydraat glycogeen, dat in de lever en de spieren wordt opgeslagen. Dit glycogeen kan snel opnieuw worden omgezet in glucose, bv. bij nachtelijk vasten of bij een fysieke inspanning.
- Suiker wordt in de lever omgezet in vet. Dit vet wordt deels opgeslagen in de lever en in de vetcellen (‘adipocyten’). Deze energiereserve is bijzonder interessant, want ons lichaam kan 9 kcal per 1 gram vet opslaan (tegenover slechts 4 kcal per 1 gram glycogeen). Toch kunnen we deze reserve moeilijker aanspreken dan de energie die in de vorm van glycogeen wordt opgeslagen.
Het zijn dus niet enkel vetten die bijdragen tot overgewicht en obesitas. Ook de overmatige consumptie van suiker en andere koolhydraten kunnen hierin een rol spelen.
Lees ook: Emotionele kilo’s: wat zijn het?
Suiker verhindert het gebruik van vetten
De vetreserves worden enkel aangesproken als er nood aan is. Eerst wordt het glycogeen gebruikt voor de behoeften die overeenkomen met een nachtje slapen of ongeveer 1 uur fysieke activiteit. De vetten volgen pas wanneer de glycogeenreserves sterk geslonken zijn.
- Wie aan sport doet om vet te verbranden en gewicht te verliezen, neemt beter geen suiker in (onder welke vorm ook) tijdens deze inspanning. Want zodra we suiker binnenkrijgen (waaronder energie), gaat ons lichaam eerst deze aanspreken in plaats van onze vetreserves.
Laagcalorische zoetstoffen bevatten weinig tot geen calorieën. Daarom worden ze niet gebruikt als energiebron of omgezet in vet.
Lees ook: Welke rol spelen zoetstoffen in de sportwereld?
Ontdek en download onze infografiek!
