Aspartaam is het doelwit van een lastercampagne die Foodwatch, Yuka en de Franse liga tegen kanker op 4 februari 2025 lanceerden (1). De meest onderzochte zoetstof ter wereld wordt bestempeld als gevaarlijk voor de gezondheid, met name omdat ze in 2023 door het IARC (International Agency for Research on Cancer) geklasseerd werd als ‘mogelijk kankerverwekkend’, of categorie 2B. Nochtans stelde de WGO tegelijkertijd, via het JECFA, dat aspartaam geen risico inhoudt in de toegelaten hoeveelheden (de Aanvaardbare Dagelijkse Inname of ADI), wat overeenkomt met een dagelijkse consumptie van meerdere liters light dranken.
Lees ook: Is aspartaam kankerverwekkend? Niet zo snel!
Aspartaam, frietjes, kimchi… De hoeveelheid telt
Deze mediacampagne tegen aspartaam – de zoveelste op rij – is zeer opmerkelijk omdat ze de adviezen van verscheidene voedselveiligheidsinstanties wereldwijd ondermijnt, zonder dat er nieuwe wetenschappelijke gegevens zijn. Volgens de IARC-classificatie zitten in de categorie 2B, waarin we dus aspartaam terugvinden, ook kimchi en andere ingemaakte groenten. In de categorie 2A, de ‘waarschijnlijk kankerverwekkende’ stoffen, vinden we rood vlees, zeer warme dranken en acrylamide, een verbinding die wordt gevormd in gefrituurd voedsel, brood, koekjes, koffie,… En in categorie 1A zit alcohol en bewerkt vlees. Deze classificatie houdt evenwel geen rekening met de verbruikte hoeveelheid, wat nochtans de doorslag geeft in de evaluatie van het risico. En dat is net wat de voedselveiligheidsagentschappen doen: zij beoordelen de veiligheid van voedingsadditieven rekening houden met de geconsumeerde hoeveelheden.
Blijft mijn consumptie van aspartaam binnen de veilige grenzen? Ik doe de test
ANGSTCULTUUR
Het is niet de eerste keer dat aspartaam als gevaarlijk wordt voorgesteld – ook al wordt het in Europa al veertig jaar gebruikt en bestudeerd – en angst oproept. In een artikel in de Journal International de Médecine (2) getiteld “Aspartame : la fabrique de la peur ne connait pas la crise” (Aspartaam: de angstcultuur tiert welig) analyseert Aurélie Haroche hoe angst wordt misbruikt in deze lastercampagne van Foodwatch. De lancering daarvan viel overigens samen met de Wereldkankerdag, die daardoor eerder een werelddag tegen aspartaam werd!
De auteur citeert de Franse oncoloog Jérôme Barrière over deze mediahype: “Elke dag krijgen we een nieuwe waarschuwing te horen: pesticiden, aspartaam, kleurstoffen, hormoonontregelaars, microplastics… De jacht op onbekende risicofactoren wordt een obsessie voor de media. Dus ja, onderzoek is essentieel omdat er legitieme bezorgdheden bestaan, maar de communicatie naar het grote publiek moet correct blijven. Geen nattevingerwerk, geen overdreven vulgarisering, geen overhaaste verboden zonder solide bewijs of een algemene analyse van de bijhorende risico’s!”
Lees ook: Wetenschappelijke studies: hoe moet je de resultaten interpreteren?
Het artikel vermeldt ook een reactie van journaliste Géraldine Woessner, die zich inzet om mythes te ontmijnen. Verwijzend naar de drie verenigingen (Foodwatch, Yuka en de Franse liga tegen kanker) zegt ze: “We begrijpen hun wens om op deze Wereldkankerdag een ‘elektroshock’ te veroorzaken die groot genoeg is om fondsen te werven en onderzoek te financieren. Maar er is geen enkele reden om de wetenschappelijke consensus met voeten te treden, of om de expertise van de European Food Safety Authority (EFSA), de FDA, de World Health Organization, ANSES,… van tafel te vegen. En dat op basis van onovertuigende studies die de wetenschappelijke gemeenschap unaniem als middelmatig bestempelt.”
MINDER SUIKER IS BETER
Het is bekend dat overmatige suikerconsumptie slecht is voor de gezondheid. Dankzij caloriearme zoetstoffen zoals aspartaam kunnen we van zoete smaken genieten en tegelijkertijd de suikerinname beperken. Alarmerende berichten verspreiden die in tegenspraak zijn met de adviezen van de gezondheidsinstanties is niet alleen wetenschappelijk ongegrond, maar kan er zelfs toe leiden dat liefhebbers van zoet (opnieuw) hun toevlucht nemen tot producten met suiker, wat zeker niet beter is…
Hoe kan je stoppen met suiker: tips voor een beter evenwicht