“Ondertussen heeft al 1 op de 10 volwassen Belgen diabetes. Alleen weet 1 op de 3 personen dit nog niet. Preventie en tijdige diagnose zijn meer dan ooit noodzakelijk. We roepen alle 45-plussers op om hun risico op diabetes type 2 te berekenen via het Gezondheidskompas! Tijdig weten dat je een verhoogd risico hebt op diabetes type 2 of dat je zelf reeds diabetes type 2 hebt, zorgt voor een betere opvolging en zo kunnen een aanzienlijk aantal jaren in goede gezondheid worden gewonnen.” Diabetes Liga (D.L) 

Kan iemand met diabetes beter een ketogeen dieet volgen? 

D.L. Een ketogeen dieet is een aangepaste voeding met heel wat beperkingen en risico’s. De koolhydraten worden beperkt tot maximaal 50 g/dag, wat mogelijk een vitaminen- en mineralentekort kan teweegbrengen. Een ketogeen dieet is dus zeker geen standaard voedingsadvies voor personen met diabetes.  Op korte termijn kan het voor personen met diabetes type 2 eventueel een hulp zijn bij gewichtsverlies. Vervolgens is een geleidelijke omschakeling van het ketogeen dieet naar gezonde voeding onder begeleiding van een diëtist belangrijk voor het behoud van het gewichtsverlies op lange termijn. Een ketogeen dieet is daarbij niet eenvoudig om uit te voeren en vol te houden. 

Diabetes krijg je enkel wanneer je te veel suiker eet. Waar of niet waar? 

D.L. Diabetes type 2 is een complexe ziekte met meerdere risicofactoren die kunnen bijdragen tot de ontwikkeling van de ziekte. Onvoldoende bewegen, te veel stilzitten en een ongezond voedingspatroon zijn voorbeelden van factoren die diabetes type 2 in de hand kunnen werken, naast erfelijkheid en leeftijd waar je niets aan kan doen. Afgaan op de suikerinname is dus zeker niet voldoende. 

Het lichaamsgewicht neemt toe wanneer de calorie-inname hoger is dan de energie-uitgave. Een hoge suikerinname kan hier inderdaad de oorzaak van zijn, net zoals een hoge vet- en koolhydraatinname. Vaak zien we dat het om een combinatie van factoren gaat, de Westerse levensstijl combineert een ongezond voedingspatroon met veel vetten en suikers en een tekort aan fysieke activiteit. Dit kan overgewicht en obesitas in de hand werken, wat op zich het risico op diabetes type 2 extra verhoogt. Wist je trouwens dat buikomtrek een belangrijkere risicofactor is voor de ontwikkeling van diabetes dan het lichaamsgewicht of het BMI op zich? Het vet stapelt zich namelijk op rond de organen. 

Diabetes kan trouwens voorkomen zonder dat je dat weet. 1 op de 3 Belgen met diabetes weet (nog) niet dat hij/zij diabetes heeft! En dat zijn er veel, want in België hebben naar schatting 1,14 miljoen personen diabetes type 2. Dit wil zeggen dat 400.000 Belgen diabetes hebben zonder dat te weten. Dat blijkt uit een analyse van Diabetes Liga vzw op basis van de laatst beschikbare cijfers van Sciensano. 

En jij? Heb jij risico op diabetes type 2? Doe hier de test! 

“Misvattingen over voeding zijn van alle tijden. Wat we vandaag echter zien is dat deze via sociale media razendsnel en met het grootste gemak de wereld worden ingestuurd. En uiteraard ontspringen zoetigheden, bloedsuikerspiegel en diabetes deze dans niet, integendeel zelfs. Diëtisten zijn de redders in nood om de puntjes op de i te zetten.” Dominique Antoine (D.A.), diëtiste, verantwoordelijke van de Conseil Diétique bij l’Association du Diabète.  Dominique Antoine

Zijn zoete aardappelen veel beter voor diabetici dan gewone aardappelen? 

D.A. Zoete aardappelen worden in de markt gezet als een trendy voedingsmiddel waarvan beweerd wordt dat ze veel gezonder zijn dan gewone aardappelen. De mooie oranje kleur zit daar wellicht voor iets tussen. Het oranje pigment in de zoete aardappel is betacaroteen, een voorloper van vitamine A en bovendien een antioxidant. En dat is alvast een pluspunt. Gewone aardappelen zijn geen bron van betacaroteen, maar bevatten op hun beurt wel meer vitamine C dan zoete aardappelen. Wat in deze discussie vooral telt, is dat het koolhydraatgehalte van deze twee zetmeelhoudende voedingsmiddelen nauwelijks verschilt: 15,1 g/100 g voor gewone aardappelen tegenover 14,3 g/100 g voor zoete aardappelen. Zoete aardappelen mogen dan wel een lagere glycemische index hebben, het belang daarvan is eerder relatief, omdat beide zetmeelbronnen tijdens een maaltijd doorgaans niet alleen worden gegeten. De combinatie met andere voedingsmiddelen (eiwitten, vetten, vezels enz.) zal dit minieme verschil qua glycemische index immers afvlakken. Het is vooral de geconsumeerde hoeveelheid van beide aardappeltypes die de bloedsuikerspiegel zal beïnvloeden. 

Ook interessant: Wat is de glycemische index? 

Alle lightproducten zijn aangewezen voor diabetici. Waar of niet waar? 

D.A. Voedingsmiddelen en dranken mogen het label ‘vetarm’, ‘light’, ‘met verminderd vetgehalte’ dragen als de energiewaarde of een van de voedingsbestanddelen (suikers, vetten, alcohol) met minstens 30 % werd verlaagd (of ten minste 25 % in het geval van zout) ten opzichte van het equivalente ‘volle’ product. Voedingswaren die worden gepromoot als ‘met verlaagd …gehalte’ of ‘suikervrij’ kunnen soms een hoger vetgehalte hebben dan het gewone product. Het etiket controleren is dus de boodschap. Bepaalde lightproducten zijn zeker geschikt om de inname van bepaalde nutriënten (vetten en/of suikers) te beperken. Die aanbeveling gaat op voor magere of lightkazen, light-/zerodranken, confituren met minder suiker, lightsauzen en -dressings enz. 

Ook interessant: Wat is het verschil tussen ‘zonder suiker’ en ‘zonder toegevoegde suikers’? 

Is pure chocolade ‘beter’ voor diabetici dan melkchocolade? 

D.A. Het is een misvatting te denken dat pure of fondantchocolade gezonder is, omdat die minder suiker bevat. Hoe meer cacao in een stukje chocolade, hoe hoger het vetgehalte en dus hoe meer calorieën! Chocolade is zoet, maar zorgt voor een geringe en langzame verhoging van de bloedsuikerspiegel. Door het hoge caloriegehalte in de verschillende chocoladesoorten is het echter toch raadzaam om deze lekkernij met mate te consumeren. 

Wist je dat? Diabetes, en vooral diabetes type 2, is wereldwijd een van de snelst groeiende gezondheidsproblemen, zo stelt de International Diabetes Federation. Het is een sluimerende aandoening en kan onopgemerkt voorkomen. Vanaf 45 jaar wordt aangeraden bepaalde risicofactoren te analyseren, zoals het gewicht en de dagelijkse fysieke activiteit. Ga jouw risico op diabetes na in nog geen 5 minuten, met het Gezondheidskompas van de Vlaamse overheid.  Diabetes Liga